Skazani

Z rewolucja pazdziernikowa zniknal swiat rosyjskiej arystokracji. Douglasowi Smithowi udalo sie uchwycic ten swiat na moment przed zniknieciem. Amerykanski historyk nie tyle przedstawil carska arystokracje w ogole, co przywrocil do zycia najwybitniejsze postaci i ukazal zlozonosc ich postaw. Postepowi pisarze, naukowcy i feministki, zaangazowani w intelektualne zycie Europy Szeremietiewowie i Golicynowie (losy dwoch rodow wyznaczaja glowna linie narracji) byli jednoczesnie straznikami na wskros anachronicznego porzadku spolecznego, ktory zawalil sie pod naporem nowoczesnosci rewolucji. Narastajacy od pokolen rozdzwiek miedzy elita a biedota przerodzil sie w rzez. I choc carska Rosja usiana ogromnymi majatkami ksiazat zamienila sie w kraj kolchozow, nieliczni "byli ludzie", czyli przedstawiciele zdeklasowanej warstwy szlacheckiej, przetrwali. Posilkujac sie wspomnieniami, fragmentami niepublikowanych dziennikow i dokumentami archiwalnymi Smith odtworzyl indywidualne losy bohaterow od czasow przelomu, az po stalinowskie czystki lat trzydziestych. Skazani. Ostatnie dni rosyjskiej arystokracji to kamien milowy w pisaniu o przedrewolucyjnej Rosji. Czytelnik dostaje do rak pisana z epickim rozmachem i ukazujaca szeroka panorame dziejow sage, w ktorej towarzyskie anegdoty sasiaduja z surowoscia historii. "Skazani... opowiadaja historie wywlaszczenia i wyniszczenia rosyjskiej elity pomiedzy rewolucjami 1917 roku i druga wojna swiatowa. Ksiazke wypelniaja relacje o rozgrabionych palacach i podpalonych dworach, o nocnych ucieczkach przed gwaltami wiesniakow i czerwonoarmistow, o uwiezieniach, zeslaniach i egzekucjach. Jest to jednak zarazem opowiesc o przetrwaniu i przystosowaniu, o tym, ze spora czesc carskiej klasy rzadzacej - ludzi pozostawionych na lasce losu, wysiedlonych, przesladowanych - wylizala sie z ran psychicznych po zniszczeniu ich swiata i podjela probe odnalezienia sie w nowym, wrogim sobie ladzie Zwiazku Sowieckiego. Historia ta pokazuje, ze nawet w czasach najmroczniejszego terroru zycie toczylo sie dalej: ludzie zakochiwali sie w sobie i rodzily im sie dzieci, przyjaciele spotykali sie i cieszyli z najprostszych spraw. W tym najwyzszym wymiarze Skazani to swiadectwo niezwyklej czlowieczej zdolnosci odnajdywania szczescia nawet w najtragiczniejszych okolicznosciach". Ze wstepu autora Dobrze udokumentowana i napisana wartkim stylem. Wazna ksiazka. "The Observer" Porywajaca saga. "Macleans'" Zajmujace dzielo pelne barwnie zarysowanych zdarzen i anegdot. "The New York Times" To bardzo inspirujace moc spojrzec na rewolucje pazdziernikowa oczyma wybitnych postaci, ktore znalazly sie wsrod jej licznych ofiar. Czerwony terror lat 1919-1922 w Rosji trwal dluzej niz jego odpowiednik we Francji w latach 1793-94, pochlonal wiecej niewinnych istnien, wyrzadzil szkody psychiczne i fizyczne, ktorych nie da sie zmierzyc. Douglas Smith z talentem i wielka empatia odkrywa te tragedie ukazujac, jak wielkie straty poniosla ludzkosc. Norman Davies Smith w sposob bezwzgledny i dobitny ukazuje prawde zawarta w "Folwarku zwierzecym" Orwella: oto pojawia sie nowa arystokracja - tym razem polityczna - ktora spija smietanke z pracy klasy robotniczej. Szokujace historie o mechanizmach wladzy, jej wzlotach i upadkach, oraz o glebokim cierpieniu, ktore w takich przypadkach jest nieuchronne. "Kirkus", Starred Review Douglas Smith znawca historii Rosji, wykladowca uniwersytecki, dyplomata, tlumacz. Stopien doktora nauk historycznych uzyskal na Uniwersytecie Kalifornijskim w Los Angeles. Pracowal w Radiu Wolna Europa w Monachium jako znawca Zwiazku Radzieckiego (specjalizowal sie w zagadnieniu nacjonalizmu rosyjskiego). Byl osobistym tlumaczem Ronalda Reagana.